Δρ. Κωνσταντίνος Φ. Πεταλάς

Η αλλεργία στο λάστιχο (latex-hevea brasiliensis) αποτελεί μείζον πρόβλημα υγείας όπως προκύπτει άλλωστε από τις συστάσεις του FDA  (Thompson RL Immunol Allergy Clin North Am. 1995) και του αντίστοιχου Οργανισμού Υγείας της Γερμανίας ( Allmers H J Allergy Clin Immunol.2002,

Allmers HJ Allergy Clin Immunol 2004). σχετικά με το όσο το δυνατόν μεγαλύτερο περιορισμό της αντίστοιχης έκθεσης ιδιαίτερα στο ενδονοσοκομειακό περιβάλλον. Υπαρχουν πολλοί διαφορετικοί επίτοποι στο λάστιχο καθένας από τους οποίους μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετική αλλεργική αντίδραση. Η στοιχειακή διάγνωση (component resolved diagnosis) μπορεί να αποσαφηνίσει το είδος της ευαισθησίας και κατά συνέπεια την επικινδυνότητα της.

Η έκθεση στο latex δυνητικά θα προκαλέσει ευαισθητοποίηση δηλαδή παραγωγή IgE αντισωμάτων έναντι των αντίστοιχων επιτόπων και σε επόμενη έκθεση είναι δυνατόν να εκτυλιχθεί η εκτελεστική φάση της αλλεργίας η οποία μπορεί να χαρακτηρισθεί από συστηματική αναφυλακτική αντίδραση ως και αλλεργικό shock (World Allergy Organization guidelines 2015, WAO Journal 2015) .

Η αλλεργία στο latex είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία συστηματικής αλλεργικής αντίδρασης σε χειρουργείο μετά τα μυοχαλαρωτικά και επίσης μπορεί να εμφανισθεί σε πλειάδα ιατρικών πράξεων στις οποίες μπορεί ο ασθενής να εκτίθεται στο αλλεργιογόνο (πχ stoppers συσκευών χορήγησης ορού) (Vassallo Anesth Analg 1995).Είναι σε υψηλό πσοστό εμφανιζόμενη σε ιατρικό και παραιατρικό, οδοντιατρικό προσωπικό, εργαζόμενους δηλαδή που χρησιμοποιούν συχνά γάντια. Είναι πιθανό να εμφανισθεί αρχικά σεαν δερματίτιδα εξ επαφ΄ης η οποία δεν είναι επικίνδυνη αλλά είναι δυσάρεστη. Με την πάροδο του χρόνου όμως μπορεί να εξελιχθεί σε συστηματική αλλεργία γεγονός που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αναφυλαξία- αλλεργικό σοκ.

Η αλλεργία στο latex έχει διασταυρούμενη ευαισθησία με συνήθεις τροφές (ακτνίδιο, μπανάνα, κάστανο, ντομάτα, παπάγια)  γεγονός  που σημαίνει ότι ένας ασθενής μπορεί να έχει ευαισθητοποιηθεί εκτός νοσοκομείου και όταν εκτεθεί στο latex να αντιδράσει όπως και αντίστροφα να εκτεθεί στο latex ενδονοσοκομειακά , να ευαισθητοποιηθεί και εν συνεχεία εξωνοσοκομειακά να εκτεθεί στις συγκεκριμένες τροφές και να εμφανίσει τροφική αλλεργία (Position paper of the European Academy of Allergy and Clinical Immunology, Allergy 2015).

Πρόσφατες μελέτες έχουν αναφέρει την πιθανότητα διασταυρούμενης αλλεργίας latex και κασάβας όπως και με κάρρυ. Η κασάβα που ονομάζεται επίσης μανιόκα ή γιούκα (ένα είδος πατάτας) προέρχεται από τη Νότια Αμερική και ευρέως καλλιεργείται ως ετήσια καλλιέργεια σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές καθώς αποτελεί μια σημαντική πηγή υδατανθράκων. Ο FAO ανέφερε μάλιστα σε σχετική του έκθεση ότι η παγκόσμια παραγωγή κασάβας έχει αυξηθεί κατά 60% από το 2000 και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας, καθώς οι φορείς χάραξης πολιτικής αναγνωρίζουν το τεράστιο δυναμικό της.Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του FAO έχει «τεράστιες δυνατότητες» ως πηγή διατροφικής ασφάλειας και μπορεί να τονώσει τη βιομηχανική ανάπτυξη και τα εισοδήματα. Οι επίτοποι του latex που χαρακτηρίζουν τη διασταυρούμενη ευαισθησία με φρούτα είναι οι Hev b 2, Hev b 6.01, Hev b 6.02, Hev b 6.03, Hev b 7, Hevb 8, και Hev b 11. Σε μελέτη 137 ασθενών με αλλεργία στο λάστιχο μελετήθηκε η ύπαρξη θετικών αντισωμάτων σετροφές και το ποσοστό ήταν 60% ενώ το 42% είχε εμφανίσει κλινικά συμπτώματα (Brehler Allergy 1997). Αντίστροφα αθενείς με αλλεργία σε τέτοιου τύπου τροφές είχαν αλλεργία στο λάστιχο σε ποσοστό μόλις 11%, αλλά χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες , δηλαδή συχνή έκθεση (Garcia Ortiz Allergy 1998).